ভাষা জননীৰ প্ৰতি দায়বদ্ধতা: লোকপিয়লৰ প্ৰতিবেদনত অসমীয়া ভাষাৰ অস্তিত্বৰ প্ৰত্যাহ্বান আৰু চৰকাৰৰ সংৰক্ষণৰ সংগ্ৰাম

 অসমত অসমীয়া ভাষীৰ সংখ্যা বছৰি কমি গৈ থকাৰ বিষয়টো সঁচাকৈয়ে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ জাতীয় প্ৰত্যাহ্বান। তলত লোকপিয়লৰ তথ্য, কাৰণসমূহ আৰু শেহতীয়া চৰকাৰী পদক্ষেপসমূহৰ সবিশেষ আলোচনা কৰা হ'ল:

১. লোকপিয়লৰ তথ্যত অসমীয়া ভাষীৰ শতাংশ হ্ৰাস

অসমত অসমীয়া ভাষী লোকৰ মুঠ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে যদিও, ৰাজ্যৰ মুঠ জনসংখ্যাৰ শতাংশ হিচাপে ই ক্ৰমাগতভাৱে হ্ৰাস পাই আহিছে। এই ধাৰাটোৱে ভাষিক পৰিচয়ৰ প্ৰতি এক ডাঙৰ প্ৰত্যাহ্বান কঢ়িয়াই আনিছে।

| বৰ্ষ | অসমীয়া ভাষীৰ শতাংশ | মুঠ জনসংখ্যা |

| ১৯৭২ | ৪৯.৯৩% | N/A |

| ১৯৯১ | ৫৭.৮১% | N/A |

| ২০০১ | ৪৮.৮০% | ২,৬৬,৫৫,৫৪৭ |

| ২০১১ | ৪৮.৩৮% | ৩,১১,৬৯,২৭২ |

 টোকা: ২০১১ চনৰ লোকপিয়ল অনুসৰি, অসমত অসমীয়া ভাষীৰ সংখ্যা হৈছে প্ৰায় ১,৫০,৯৭,২৫৭ জন। এই সময়ছোৱাত অসমীয়া ভাষীৰ শতাংশ ৪৮.৩৮% লৈ হ্ৰাস পায়। একে সময়তে, বঙালী ভাষীৰ শতাংশ ২৮.৯১% লৈ বৃদ্ধি পাইছিল। (কিছু সূত্ৰত ৪৬.৮২% বুলিও উল্লেখ আছে, যিটো পৰিৱৰ্তিত তালিকাভুক্ত গোষ্ঠীৰ বাবে হ'ব পাৰে)।

  ভৱিষ্যত অনুমান: যদিও ২০২১ চনৰ লোকপিয়ল এতিয়ালৈকে প্ৰকাশ হোৱা নাই, কিছুমান বিশেষজ্ঞৰ মতে এই শতাংশ বৰ্তমান ৪৬% বা তাতোকৈ তললৈ নামি যোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।

২. অসমীয়া ভাষীৰ সংখ্যা হ্ৰাসৰ মূল কাৰণসমূহ

অসমীয়া ভাষীৰ সংখ্যা হ্ৰাস পোৱাৰ মূল কাৰণসমূহ বহুতো জটিল বিষয়ৰ ফল:

ক. জনগাঁথনিগত পৰিৱৰ্তন (Demographic Factors)

 বিশাল অনুপ্ৰৱেশ (Mass Infiltration): চুবুৰীয়া ৰাষ্ট্ৰ বাংলাদেশৰ পৰা হোৱা অবৈধ অনুপ্ৰৱেশ এক প্ৰাথমিক কাৰণ। ইয়াৰ ফলত ৰাজ্যৰ ভাষিক গঠনত বিশাল পৰিৱৰ্তন আহিছে আৰু বঙালী ভাষীৰ শতাংশ অধিক হাৰত বৃদ্ধি পাইছে।

 জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰৰ তাৰতম্য: অসমীয়া ভাষীৰ তুলনাত আন কিছুমান ভাষিক সম্প্ৰদায়ৰ মাজত জনসংখ্যা বৃদ্ধিৰ হাৰ তুলনামূলকভাৱে অধিক হোৱাৰ বাবে মুঠ জনসংখ্যাত অসমীয়া ভাষীৰ অংশ কমি আহিছে।

  ভাষা সলনি (Language Shift): বহুতো জনজাতীয় গোষ্ঠী আৰু জনগোষ্ঠীয়ে (যিসকলে আগতে নিজৰ মূল ভাষাৰ উপৰিও অসমীয়া ভাষা ব্যৱহাৰ কৰিছিল) বৰ্তমান নিজৰ মূল ভাষাৰ প্ৰতি অধিক সচেতন হৈ অসমীয়াৰ সলনি তেওঁলোকৰ নিজা ভাষাটোক মাতৃভাষা হিচাপে পঞ্জীয়ন কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছে।

খ. শৈক্ষিক আৰু অৰ্থনৈতিক কাৰণ (Educational & Economic Factors)

 ইংৰাজী মাধ্যমৰ প্ৰাধান্য: চাকৰি আৰু উচ্চ শিক্ষাৰ বজাৰত ইংৰাজী ভাষাৰ ব্যৱহাৰ বাঢ়ি অহাৰ ফলত অসমীয়া মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীৰ মাজত ইংৰাজী মাধ্যমৰ বিদ্যালয়ৰ প্ৰতি আগ্ৰহ বৃদ্ধি পাইছে। ইয়াৰ ফলত নতুন প্ৰজন্মৰ মাজত অসমীয়া ভাষাৰ ব্যৱহাৰ কমিছে।

 অসমীয়া মাধ্যমৰ বিদ্যালয়ৰ মানদণ্ড: বহু ঠাইত অসমীয়া মাধ্যমৰ চৰকাৰী বিদ্যালয়ৰ আন্তঃগাঁথনি আৰু শিক্ষকৰ গুণগত মানদণ্ড নিম্ন হোৱাৰ ফলত অভিভাৱকে ইংৰাজী মাধ্যমৰ ব্যক্তিগত বিদ্যালয়লৈ ঢাপলি মেলিছে।

গ. ঐতিহাসিক আৰু ৰাজনৈতিক কাৰণ

 বঙালী ভাষা জাপি দিয়া: ব্ৰিটিছ শাসনকালত ১৮৩৬ চনৰ পৰা ১৮৭৩ চনলৈকে বঙালী ভাষাক অসমৰ চৰকাৰী ভাষা আৰু শিক্ষানুষ্ঠানত বাধ্যতামূলক কৰা হৈছিল। ইয়াৰ ফলত অসমীয়া ভাষাৰ বিকাশ স্তব্ধ হৈছিল।

  অসম চৰকাৰী ভাষা আইন, ১৯৬০: যদিও এই আইনে অসমীয়াক চৰকাৰী ভাষাৰ মৰ্যাদা দিছিল, কিন্তু বৰাক উপত্যকাত বঙালী ভাষাকো চৰকাৰী ভাষা হিচাপে স্বীকৃতি দিয়াৰ ফলত ৰাজ্যজুৰি অসমীয়া ভাষাৰ একচ্ছত্ৰ প্ৰভাৱ সীমিত হৈ পৰিছে।

৩. অসমীয়া ভাষাৰ সুৰক্ষাৰ বাবে চৰকাৰী পদক্ষেপসমূহ

অসম চৰকাৰে অসমীয়া ভাষাৰ সুৰক্ষা, সংৰক্ষণ আৰু বিকাশৰ বাবে শেহতীয়াকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে:

| পদক্ষেপৰ ধৰণ | কাৰ্যকৰী কৰণ | সবিশেষ |

 ধ্ৰুপদী ভাষাৰ মৰ্যাদা লাভ | অক্টোবৰ ২০২৪ | কেন্দ্ৰীয় কেবিনেটে অসমীয়া ভাষাক ধ্ৰুপদী ভাষা (Classical Language) ৰ মৰ্যাদা প্ৰদানত অনুমোদন জনাইছে। ইয়াৰ ফলত ভাষাৰ বিকাশ আৰু গৱেষণাৰ বাবে পুঁজিৰ ব্যৱস্থা হ'ব। |

| চৰকাৰী কাম-কাজত বাধ্যতামূলক | এপ্ৰিল ২০২৫ | অসম চৰকাৰী ভাষা আইন, ১৯৬০ৰ বিধানসমূহ কঠোৰভাৱে ৰূপায়ণ কৰাৰ বাবে অধিসূচনা জাৰি কৰা হৈছে। নিৰ্দেশনা অনুসৰি: * ৰাজ্যৰ সকলো চৰকাৰী নথি-পত্ৰ, অধিসূচনা আৰু আইন ইংৰাজীৰ উপৰিও অসমীয়া ভাষাত জাৰি কৰা বাধ্যতামূলক। * বৰাক উপত্যকাত বাংলা আৰু বিটিআৰ (BTR) অঞ্চলত বড়ো ভাষাতো চৰকাৰী কাম-কাজ কৰাৰ নিৰ্দেশ দিয়া হৈছে। |

| ভাষিক অনুবাদৰ সঁজুলি | বৰ্তমান চলি আছে | চৰকাৰী কাম-কাজত ইংৰাজীৰ পৰা অসমীয়া, বাংলা আৰু বড়ো ভাষালৈ অনুবাদৰ বাবে 'অনুভাষিনী এপ' ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ নিৰ্দেশনা জাৰি কৰা হৈছে। |

| অসম চুক্তিৰ ৬ নং ধাৰা | কাৰ্যকৰী কৰাৰ প্ৰচেষ্টা | অসমীয়া খিলঞ্জীয়া লোকৰ সাংস্কৃতিক, সামাজিক, ভাষিক পৰিচয় আৰু ঐতিহ্য ৰক্ষাৰ বাবে সাংবিধানিক সুৰক্ষাৰ ব্যৱস্থা কৰিবলৈ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰক দাবী জনোৱা হৈছে আৰু ইয়াক কাৰ্যকৰী কৰাৰ বাবে প্ৰচেষ্টা অব্যাহত আছে। |

| ভূমিপুত্ৰৰ অধিকাৰ সুৰক্ষা | জানুৱাৰী ২০২১ | প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে শিৱসাগৰত ১ লাখৰো অধিক খিলঞ্জীয়া পৰিয়ালক মাটিৰ আৱণ্টন প্ৰমাণ পত্ৰ বিতৰণ কৰিছিল। ইয়াৰ উদ্দেশ্য হৈছে ভূমিপুত্ৰৰ ভূমি অধিকাৰ সুৰক্ষিত কৰা। |

| ভাষা গৌৰৱ সপ্তাহ | নৱেম্বৰ ২০২৪ | ধ্ৰুপদী ভাষাৰ মৰ্যাদা লাভৰ পিছত মুখ্যমন্ত্ৰী ড° হিমন্ত বিশ্ব শৰ্মাই ৩-৯ নৱেম্বৰলৈ ৰাজ্যজুৰি 'ভাষা গৌৰৱ সপ্তাহ' উদযাপনৰ কাৰ্যসূচী গ্ৰহণ কৰে, য'ত বিভিন্ন জনগোষ্ঠীয় ভাষাৰ প্ৰচাৰৰ বাবেও আলোচনা কৰা হয়। |

   এই সকলোবোৰ পদক্ষেপৰ লক্ষ্য হৈছে অসমীয়া ভাষাৰ প্ৰতি থকা ভাবুকি দূৰ কৰা আৰু ইয়াক পুনৰ গৌৰৱৰ স্থানত প্ৰতিষ্ঠা কৰা। অৱশ্যে, এই অভিযানত চৰকাৰৰ লগতে প্ৰতিজন অসমীয়া নাগৰিকৰে সক্ৰিয় অংশগ্ৰহণ অপৰিহাৰ্য।

জয় আই অসম